کهن بوم اولین سایت رسمی و تخصصی کشتی
بازدیدها: 1145
تاریخچه کشتی ایران و جهان
کشتي يکي از کهن ترين و پرطرفدارترين رشته هاي ورزشي دنيا محسوب مي شود. اين ورزش در ساليان بسيار دور، نمادي از جنگ‌هاي تن‌به‌تن به شمار مي رفت. در اين ميدان تمامي جنبه هاي يک جدال واقعي شبيه سازي شده و در پايان با شکست و پيروزي نمادين به پايان مي رسيد. شواهد و قراين زيادي دال بر وجود کشتي در اکثر تمدن‌هاي بشري ديده مي شود. کشتی در ایران نيز همچون گوهری بر تارک جهان می درخشد. کشتی برای ایرانیان حکم ورزش و تفريح را ندارد، بلکه تاریخ و اعتباري ديرينه براي اين کشور محسوب مي شود. اين ورزش، چون خدای نامک از دوره ساسانی به یادگار مانده و از پايه هاي اصلي تدوين شاهنامه فردوسی به شمار مي رود. ايرانيان درباره کشتی و آداب پهلواناني چه بسيار افسانه و روايت نگاشته اند و
از پهلواني بعنوان يک مکتب نام برده مي شود. مکتبي که در ايران باستان بسيار به پاسداشت و نگاه داشتن حرمت آن، سفارش شده است. کشتي در ابتدا از يونان باستان به يک رشته ورزشي تبديل شد و در سال ۷۰۴ قبل از ميلاد وارد المپيک شد، در مراسم پاسداشت قهرماني المپيک باستان رشته پرتاب وزنه و پس از آن کشتي داراي بيشترين شرکت کننده و اعتبار به شمار مي رفت. قهرمان کشتي را قهرمان قهرمانان لقب مي دادند. در اساطير يونان باستان کشتي گرفتن اوديسه و آژاکس در کتاب هومر درج شده است.
تاريخچه کشتي:
ورزش کشتي يکي از باسابقه ترين رشته هاي ورزشي است که در نزد ملل گيتي از دوران باستان به شکل هاي مختلف برگزار مي شده و تقريباً در هيچ ايل و قبيله و روستا و شهري نيست که اين ورزش براي مردم آشنا نباشد. با اطمينان مي توان گفت که زور آزمايي و کشتي گرفتن از دورانهاي نخستين ظهور انسان بر روي کره زمين مورد توجه بوده و در اوغات فراقت يا در جنگها و نزاعها به شکلي طبيعي و غريزي اجرا مي شده است.
انسان شايد نخستين درس راه و رسم کشتي گرفتن و زورآزمايي کردن را از حيوانات آموخته باشد . وقتي انسان نخستين دريافت که به کمک قدرت بدني و زوربازوي خود ميتواند بهتر بر حريفان و حيوانات مهاجم چيره شود بيشتر به اهميت کشتي پي برد . بنابراين بخشي از اوغات فراغت انسانهاي اوليه با کشتي گرفتن سپري مي شد تا مهارت و آمادگي لازم را در اين فن پيدا کنند و در وقت نياز بکار ببرند.
کشتي در طول تاريخ
بسياري از کتيبه هايي که از روزگاران قديم و در حدود پنج هزار سال پيش به جاي مانده و توسط باستان شناسان کشف شده است ثابت ميکند که کشتي در ميان مصريان و آشوريان رواج بسيار داشته و داراي قاعده و مقررات مخصوصي بوده است.
از بين النهرين و مصر فنون کشتي به مناطق دور و نزديک آسيا و روم و يونان راه پيدا کرد و در هر جا گسترش و تکامل بيشتري يافت . مربيان کشتي در يونان باستان مراحل اجراي هر فن کشتي را به صورت چند نقاشي در حالات مختلف بر روي صفحات کاغذ پاپيروس نقاشي مي کردند و به کمک آنها شاگردان خود را تعليم مي دادند .با رواج کشتي در يونان مسابقات مربوط به آن نيز از سال ۷۰۴ قبل از ميلاد به مواد پنجگانه بازيهاي المپيک باستان افزوده شد . مسابقات پنجگانه در بازيهاي المپيک يونان باستان که پنتاتلون گفته مي شد عبارت بود از دويدن – پريدن – پرتاب نيزه – پرتاب ديسک و کشتي گرفتن.
قوانين اوليه کشتي در يونان باستان چنين بود که هر کسي سه بار زمين بخورد مغلوب به حساب مي آيد . ولي در بيشتر کشتيهاي باستاني رسم بر اين بود که اگر هر قسمت از بدن البته به جز کف پاها با زمين تماس پيدا کند آن کشتي گير بازنده اعلام شود.
از مشهورترين پهلوانان و کشتي گيران يونان در قرن ششم پيش از ميلاد پهلواني بود به نام ميلو از اهالي کروتون . در ۶ دوره پياپي از بازيهاي المپيک به مقام قهرماني رسيد و در ۳۲ مسابقه بزرگ پهلواني هم حريفان خود را شکست داد تا بلند آوازه ترين کشتي گير زمان خود باشد.
در قاره پهناور آسيا ورزش کشتي در ميان قبايل و ايلات و عشاير همواره رايج بوده و محبوبيت بسيار داشته است اما رواج اين ورزش در مغولستان – ژاپن – ايران و هندوستان بيشتر از ديگر مناطق آسيا بوده و هنوز هم هست.
کشتي در ايران
در ايران قديم کشتي گرفتن و زور آزمايي کردن اهميت بسيار داشته است و اين ورزش در زندگي و سنتهاي ما ايرانيان به قدري ريشه دوانده که تبديل به يک ورزش ملي شده است .
کشتي و ورزش باستاني در دوران صفويه و زنديه رونق زيادي در ايران يافت به طوري که در هر شهر صدها پهلوان بنام وجود داشت. در دوران قاجاريه علاقه به اين ورزش چنان زياد شد که در دوران ناصرالدين شاه شخصي به نام «صاحب الدوله» مأمور توسعه ورزش کشتي شد و در تمامي روزهاي تعطيل پهلوانان در ميادين شهر به کشتي گرفتن مي‌پرداختند. مسابقات کشتي پهلواني براي انتخاب پهلوان پايتخت از همين ايام آغاز شد و بعدها به صورت يک سنت جاري همه‌ساله درآمد. محمدصادق بلورفروش، ابراهيم يزدي معروف به يزدي بزرگ، پهلوان اکبر خراساني، حسين يوزباشي، سيد حسن رزاز، سيد اسماعيل کالسکه‌ساز از کشتي‌گيران و پهلوانان معروف آن زمان بودند.
از زمان رضاخان زورخانه با فرهنگ جديد رونق بيشتري گرفت و در کنار زورخانه‌ها، باشگاه‌ها و ورزشگاه‌ها هم شکل گرفتند. از سال ۱۳۱۸ با مطرح شدن مقررات بين‌المللي کشتي، تغيير و تحولاتي در شيوه کشتي گرفتن و طرز لباس پوشيدن کشتي‌گيران پديد آمد.
درباره کلمه کشتي بايد گفت که زرتشتيان و پارسيان باستان هنگام غروب آفتاب بندي به کمر خود مي بستند و در برابر کانون آتش به دعا خواندن مي پرداختند . آن کمربند کستي ناميده مي شد و کشتي گرفتن هم از اين کلمه آمده به معني کمر يکديگر را گرفتن . البته واژه کستي هم در طي زمان تبديل به کشتي شده است و امروزه براي ناميدن اين ورزش که زورگري و زور آزمايي است به کار ميرود .تاريخ پهلواني ايران سرشار از نامهاي آشنايي است که قدرت بدني و نيروي خود را در راه مبارزه با بي عدالتي و دفاع از مظلومان بکار برده اند . از پهلوانان قديم پورياي ولي – عبدالرزاق – مفرد قلندر – فيله همداني – شمس محمد – محمد مالاني و يوسف ساوي شهرت و محبوبيت بيشتر دارند و از پهلوانان دوره معاصر ميتوان به نامهاي مشهوري همچون ابراهيم يزدي – اکبر خراساني – حاج محمد صادق بلور فروش و حاج سيد حسن رزاز اشاره کرد.
موقعيت کشورها
در مسابقات جهاني و بازيهاي المپيک هر بار حدود ۵۰۰ کشتي گير قوي هيکل و زورمند از سراسر دنيا قدم به ميدان مسابقه مي گذارند که در آن ميان کشورهاي روسيه – آمريکا – آلمان – بلغارستان و ايران از قدرتهاي برتر کشتي جهان به شمار مي روند.
نام گذاري
نام کشتي از کمربندي به نام “کُشتي” گرفته شده که پارسيان و زرتشتيان هنگام غروب آفتاب به کمر خود مي‌بستند و در برابر کانون آتش به دعا خواندن مي‌پرداختند. کشتي گرفتن به معني کمر يکديگر را گرفتن است. اصل آن در زبان پهلوي، کُستيک و در زبان فارسي دري گُشتي خوانده مي‌شود. اين کمربند که زرتشتيان آن را «بندرين» نيز مي‌نامند، کمربندي است با ۷۲ نخ که از پشم گوسفند توسط زن موبدي بافته مي‌شود. این ۷۲ نخ به شش رشته تقسيم مي‌گردد و هر دسته دوازه نخ دارد که هفتاد و دو اشاره دارد به هفتاد و دو فصل يسنا (يکي از بخش‌هاي اوستا) و دوازده به دوازده ماه سال و شش اشاره دارد به شش گاهنبار (حبش‌هاي ديني سال). کستي را سه بار برکمر مي بستند که يادآور سه اصل زرتشت يعني «گفتار نيک، کردار نيک و پندار نيک» بود.
انواع کشتي هاي محلي در ايران
کشتي پهلواني يا زورخانه‌اي: در سراسر ايران
کشتي لوچو: کشتی لوچو ورزش سنتی و باستانی استان مازندران است که به ورزش پهلوانی لوچو نیز شهرت دارد و از دوران بسیار دور،جایگاهش را در فرهنگ و باور‌های ارزشی مردم مازندران تثبیت کرده است.
در اصطلاح، لوچو به چوب بلند،با طول تقریبی سه متر و قطر حدود ۶ تا۱۲ سانتی متر گفته می‌شود که پارچه خلعتی بر بالای آن بسته می شود این جوب در محل برگزاری کشتی نصب و پارچه روی آن افراشته می شود و مجموعا به صورت سمبل و نشانه مسابقات کشتی محسوب می شود.
در این کشتی هر یک از طرفین می کوشند تا یک یا چند نقطه از بدن حریف را به زمین بزنند کشتی گیری که در خطر می افتد با زدن کف دو دست به هم از ادامه مسابقه خود داری می نماید اما حق خارج شدن از زمین را ندارد از جمله فنون رایج در کشتی لوچو می توان به دست کاپ، غار بال، برات، پس کاپ، تاش کاپ، اشاره کرد اساس کشتی لوچو بر جنبه های پهلوانی احترام به حریف ، پرهیز از تکبر و خود خواهی ، رعایت ارزش های اسلامی و اخلاقی استوار است لذا هرگونه ضربه زدن به کتف، گرفتن گوش یا گرفتن انگشت دست سر چنگ و ضربه زدن با کف دست به بدن یا سر حریف، گرفتن گوشت بدن و یا آسیب رساندن عمدی خطا محسوب می شود.
کشتي با چوخه: کشتی با چوخه یکی از معروفترین ورزش‌های محلی ایران است که در میان ایلات کرد و ترک خراسان رواج دارد. مسابقات آن تقریبا به طور مرتب در نواحی شمالی استان و گاه در مشهد برگزار می‌شود.
کشتی گیران به این ترتیب اجرا میکنند ابتدا کشتی گیران جبه‌ای از برک سیاه پارچه ابریشمی خشن که به آن چوخه می‌گویند به تن میکنند (البته در تابستان از پارچه نخی استفاده میکنند) آستین‌ها را تا آرنج بالا می‌زنند کمربندی پارچه‌ای به میان می‌بندند و دامن‌های چوخه را برای آنکه مانع فعالیت دست و پا نشود بر می‌گردانند و زیر کمر محکم میکنند و شلوار را نیز تا زانو بالا می‌زنند و با پاهای برهنه زیر نظر داوران کشتی می‌گیرند در کشتی با چوخه کسی پیروزی است که پشت حریف را به خاک برساند.
کشتي گيله مردي در گيلان: این مراسم دارای آغازی بسیار زیبا و دیدنی است با صدای ساز و نقاره همه اهالی محل را با خبر می کنند و جمعیت بسیاری دور میدان کشتی گرد می‌آیند و کشتی گیران هر محل در قسمتی از میدان در کنار هم قرار می‌گیرند که به طورمنظم و مرتب پهلوانان میزبان و مهمان دور میدان حرکت میکنند و درجلوی هردسته از مهمانان بنا به رسم، روی زانوی چپ خم شده و سر انگشتان دست را به خاک می‌سایند و می بوسند و بر پیشانی می‌نهند. آغاز مصف کشتی گیران گیلان با رجزخوانی که در اصطلاح محلی «خزومما» یا « فوز ما» نامیده می‌شود همراه است تعیین هماورد به طور آزاد با قبول دعوت به نبرد می‌باشد. پایان کشتی وقتی است که یکی ازدوطرف جز کف پا، نقطه دیگری از تنش با زمین تماس پیدا کند، که در این صورت شکست خورده و پهلوان پیروز با جست و خیز میدان را طی می‌کند و گاهی درمیان جمعیت دوران می‌زند وپول جمع می‌کند و معمولاً دوباره به میدان می‌آید و حریف می‌طلبد. جامه مخصوص کشتی، شلواری پارچه‌ای و تنگ و چسبان است که «لاسپاره» نامیده می‌شود. جایزه کشتی گیران «برم» است و شامل: پارچه، آینه، کیف پول، دستکش، جوراب، هن، سیب و نارنج و . . . می‌باشد.
کشتي زوران پاتوله در کردستان: این کشتی محلی کردستان معمولاً در چمن‌های طبیعی و یا محلی که خاک آن نرم باشد، انجام می‌شود.
این کشتی با لباس محلی و به شکل زیر انجام می‌شود:
دو کشتی‌گیر مقابل هم با گارد موافق یا مخالف قرار می‌گیرند، با دو دست شال کمر یا بند شلوار محلی یکدیگر را محکم گرفته با پس و پیش رفتن سعی میکنند، تعادل دیگری را بر هم زده حریف را زمین زنند.
در جریان کشتی هر یک از کشتی‌گیران می‌توانند یک پای خود را پشت پای حریف قفل کرده (پاچه قل) با فشار به کمر و سینه و با پیچاندن و تاباندن طرف تعادل او را از پشت بر هم زده و پشت حریف را به زمین زنند.
همچنین یکی از کشتی‌گیران می‌تواند یک زانوی خود را به زمین گذاشته (روی یک زانو بنشیند) و حریف را بلند کرده از روی شانه خود به زمین پرتاب نماید.
کشتي لري در لرستان: زور و صافونه -خرط پرت کن – دست زیرولا- زور مشتی و لنگ تیزکی
کُشتی های لری حداقل در پنج مورد زیر وجه مشترک دارند:
۱- کلیه کشتی های لری در فضای باز و زمین های کشاورزی و چمن زارهای طبیعی (بدون سنگ و کلوخ) برگزار می شود.
۲- کُشتی ها در هنگام جشن و شادمانی،عروسی و عیدها و فصل برداشت محصول (سرخرمنو) برگزار می شود لذا ساز و دهل ابزار لازم این کشتی هاست.
۳- کشتی ها بدون محدودیت زمانی است .
۴- داوران عمدتاً از میان پهلوانان پیشکسوت و ریش سفیدان منطقه انتخاب می شوند.
۵- معمولاً هم داوران و هم کشتی گیران با لباس های محلی (شال و ستره و چوغا) درمیدان مبارزه حاضر می شوند.
۱- خرط پرت کن
کشتی خرط پرت کن یکی از انواع کشتی های محلی لری است که کشتی گیران با لباس محلی (شال و ستره) به زورآزمائی می پردازند.
با نواختن ساز و دهل این کشتی آغاز می شود . تماشاگران مشتاق دایره وار به دور محل برگزاری مسابقه حلقه می زنند و با ابراز احساسات فرد مورد نظر خود را تشویق میکنند. کشتی با گرفتن یک دست به زیر شال و گرفتن دست دیگر به کتف حریف شروع می شود. در صورتی که دو زانوی هر یک از زورآزمایان با زمین آشنا شود و بنشیند (همانند خاک شدن در کشتی آزاد و فرنگی) طرف مذکور بازی را به حریف خود باخته است.
کشتی خرط پرت کن معمولا در مناسبت هایی خاص چون عروسی ها و جشن ها برگزار می شود . جوایز برندگان نیز معمولا حیوانات و اشیا مورد مصرف در منطقه (گاو و گوساله و قوچ و کله قند و گیوه و …) می باشد . هنگام شروع مسابقه یک نفر وارد محوطه مسابقه شده و با صدای بلند و رسا حریف می طلبد و می گوید:
هماورد من در جهان مرد نیست اگر هست آید ببینم که کیست؟
این فرد باید (در صورت پیروزی ) تا پایان در میدان باقی بماند و حریفان را یکی پس از دیگری بازنده کند. در ایام گذشته عرف بر این بود که نفر اول لقب مرد طایفه و ایل را می گرفت. داوران این مسابقه هم مردانی هستند که خود زمانی از نامداران و قهرمانان کشتی خرط پرت کن بوده اند.
۲- دست زیرولا
از جمله معروفترین کشتی های محلی لری است که مقررات خاصی دارد. داور مسابقه معمولا از پهلوانان پیشکسوت انتخاب می شود. او حریفان را به میدان مسابقه فرا می خواند. کشتی گیران انگشتان دست خود را به یکدیگر قلاب می کنند . شکل قلاب دست در این کشتی بدین صورت است که هر کدام یک دست از بالا و یک دست از قسمت پایین کمر یکدیگر می گیرند . با فرمان داور کشتی شروع می شود . دو کشتی گیر در همان حالت قلاب در کمر گاهی به سمت چپ و گاهی به سمت راست به کمر یکدیگر فشار می اورند . معمولا فردی که از قد بلندتر و زور و بازوی بیشتری برخوردار باشد برنده حتمی مسابقه است ، زیرا قد بلندتر باعث قفل شدن بهتر دستها به دور کمر می گردد. در صورت جدا شدن دستها به وسیله داور کشتی قطع می شود و دو حریف به حالت اولیه دست زیر و لا کشتی را در وسط میدان پی می گیرند. هر کسی بتواند پشت حریف خود را با خاک آشنا کند برنده مسابقه خواهد بود . چند سالی است که «فت پا» یا در اصطلاح لری «قل پشته» که سابق بر این مجاز نبود به این کشتی افزوده شده است . « پلنگ شکن» یا « شیراشکن» از دیگر فنون متداول در کشتی محلی دست زیرولا است.
۳- زور وصافونه
کشتی لری «زور و صافونه» مثل کشتی فرنگی است و ازکمر به بالا باید مورد استفاده قرار گیرد و گرفتن پای حریف مجاز نیست . دو کشتی گیر بصورت آزادانه روبه روی یکدیگر قرار می گیرند. مقررات این کشتی همانند مقررات کشتی پهلوانی و زورخانه ای است . چنان چه کسی بتواند حریف خود را داخل گود بلند کند و بالای گود قرار دهد و یا حریف را روی دست بلند کند و یا یک زانوی حریف را با کف گود آشنا سازد پایان مسابقه اعلام و نفر برنده تعیین می شود. مشابه کشتی زور وصافونه در سیستان و بلوچستان به نام « کج گردان» و در میان ایل بختیاری به « گوشیل» معروف است
کشتي جنگ يا زوران) در منطقه اليگودرز )
– کشتي بغل به بغل در قزوين
– کشتي عاشيرما در آذربايجان شرقي
– کشتي گوراش يا ترکمني در مناطق ترکمن‌نشين
– کشتي عربي در ميان ايلات و عشاير خوزستان
– کشتي کمربندي در استان اصفهان
– کشتي لشکرکشي در استان يزد
– کشتي کج گردان در سيستان و بلوچستان به ويژه در روستاهاي شهرستان زابل
– کشتي دسته بغل در استان فارس بويژه منطقه ارسنجان
– کشتي کمري در آذربايجان و ترک‌هاي قزلباش
تشک کشتی
– ويژگي‌هاي تشك كشتي
نكات ايمني – تشكهاي مسابقات انتخابي و تمريني بايد داراي سختي و مقاومت يكنواخت داشته و در عين حال از نظر سرنخوردن ورزشكار مطمئن باشد.
روكش و تشكهاي كوچك طوري بايد با هم فيكس شوند كه هيچگونه لغزش و جابجايي و هيچگونه فاصله بين آنها به وجود نيايد. روكش فوق بايد بهداشتي بوده و قابل شستشو باشد و ايجاد سوختگي بر اثر مالش بر روي پوست ورزشكاران ننمايد.
– اندازه تشک
تشك اصلي از قطعات كوچك‌تر تشكيل مي‌گردد. اين تشكها در كنار هم چيده شده و با روكش پلاستيكي، نايلوني و يا برزنتي محار مي‌شوند كه خطكشي اصلي براي انجام مسابقه نيز بر روي اين روكش انجام مي‌گيرد.
الف- اندازه تشكهاي كوچك: تشك كشتي تشكيل شده از ۵۰% تشك ۲× ۱ متر ك ضخامت آن نيز ۱۰ سانتيمتر مي‌باشد و سطوح جانبي آن نيز بايد بصورت مربع مستطيل بوده و داراي بند يا دستگير باد و اين دستگيره‌ها بايد طوري قرار گيرند كه وقتي تشكها كنار هم قرار مي‌گيرند ميان آنها فضاي خالي وجود نداشته و لبه‌ها نيز كاملا كنار هم قرار گيرند.
ب – اندازه روكش اصلي: اين روكش روي تشكهاي كوچك كه دركنار هم چيده شده كشيده مي‌شود و آنها را در كنار هم ثابت نگاه مي‌دارد.
البته جنس روكش در مسابقات بيشتر از پلاستيك مي‌باشد و در تشكهاي تمريني نيز ميتوان از روكش برزنتي استفاده كرد. اندازه اين رويه ۱۲× ۱۲ متر مي‌باشد كه از هر طرف يك متر در زير تشكها رفته و در آنجا با تناسب‌هاي مخصوص فيكس مي‌شود.
– تقسيم بندي تشك كشتي: همانطور كه قبلاً گفته شده خطكشي تشك كشتي بر روي روكشي انجام مي‌پذيرد كه در نهايت تمام تشكها را در بر مي‌گيرد.
– قسمت اصلي: اين قسمت كه منطقه فعاليت كشتي گيران به حساب مي‌آيد در قسمت مركزي تشك قرار داشت و دايره اي بقطر ۷ يا ۸ متر را تشكيل مي‌دهد. (بسته به اندازه تشك قطر ۸ يا ۹ متر) معمولا اين قسمت از تشك به رنگ آبي است. در حاشيه آن نيز دايره يا حلقه اي به عرض يك متر وجود دارد كه به رنگ قرمز مي‌باشد و منطقه كن كاري ناميده مي‌شود. علاوه بر قسمت‌هاي فوق حاشيه ۲۰/۱ تا ۵/۱ متري ايمني با رنگ غير از تشك نيز بايستي وجود داشته باشد.
در مركز تشك نيز دايره اي به قطر يك متر و عرض ۱۰ سانتيمتر رسم مي‌شود كه محل درخاك نشستن كشتي گيران، شروع و پايان مسابقه را مشخص مي‌كند. علاوه بر علائم فوق در دو گوشه تشك مقابل هم بايستي برادر گرامي جناب آقاي رنگهاي قرمز و آبي مثلث‌هايي كشيده شود تا محل قرار گرفتن مربيان در كنار تشك باشد.
– جنس: تشك كشتي از ۲ قسمت روكش و تشكهاي كوچك تشكيل شده است.
الف- روكش: در مسابقات از جنس پلاستيك و در تمرينات نيز براي دوام بيشتر از برزنت استفاده كرد.
ب- تشكهاي كوچك كه تشكيل شده از
– رويه : از چرم مصنوعي و يا پاستيك كه مغزه درون آن قرار مي‌گيرد و رنگ آن سبز است.
– مغزه: از اسفنج متراكم و يا نوعي پلاستيك متراكم و فشرده كه ميتوان از انواع ديگر «فوم» نيز استفاده كرد.
کشتي آزاد
کشتي آزاد يکي از روش‌هاي کشتي گرفتن است که در بازيهاي المپيک نیز برگزار مي‌شود. منشأ اصلي کشتي آزاد در کشتي کَچ اَز کَچ کَن و کشتي کچ است که در سدهٔ ۱۹ ميلادي در بريتانيا و ايالات متحده آمريکا توسعه يافت و يکي از سرگرمي‌هاي جذاب و مردمي در جشن‌ها به شمار مي‌رفت. قوانين کشتي آزاد هنوز هم تقريباً مشابه کشتي کچ است با کمي محدوديت براي انجام بعضي حرکات خطرناک.
در کشتي آزاد همچون کشتي کچ و کشتي فرنگي هدف اصلي چسباندن شانه حريف بر تشک است که به پيروزي بی قید و شرط (ضربه فني) منجر مي‌شود. در کشتی آزاد FreeStyle Wrestling کشتی گیر اجازه گرفتن پاي حريف و استفاده از پاي خود را دارند.
مسابقات کشتي آزاد از المپيک ۱۹۰۴ وارد المپيک شد و از المپيک ۲۰۰۴ رقابت‌هاي اين رشته در بخش زنان نيز برگزار مي‌شود.
مقررات کشتی آزاد
بر اساس مقررات بين‌المللي هرگونه گرفتن، تایاندن و پرتاب حريف مجاز است. اما هر نوع گرفتني که زندگي يا سلامتي جسمی حريف را به خطر بيندازد مانند گرفتن گلو یا پیچاندن بر خلاف مفاصل ممنوع است. همچنين استفاده از لگد، مشت، کله زدن و گرفتن دوبنده ممنوع است. نقض قانون منجر به گرفتن اخطار به کشتي‌گير مي‌شود و سه اخطار کشتي‌گير را از ادامه مسابقه محروم ميکند. در هنگام نقض شديد مقررات کشتي‌گير را ميتوان بي‌درنگ از مسابقه اخراج کرد.
کشتي فرنگي
کشتي فرنگي يکي از سبک‌هاي کشتي آماتور است که در سدهٔ ۱۹ ميلادي در فرانسه ابداع شد و هرچند نام گِرِکو-رومن (يوناني-رومي) Greco-Roman Wrestling براي آن برگزيده شد، اما پيش از آن تمرين نمي‌شد، چراکه کشتي يوناني‌ها و رومي‌هاي قديم بيشتر به کشتي آزاد شباهت داشت.
در کشتي فرنگي استفاده از پا براي به زمين زدن حريف و گرفتن پائين کمر ممنوع است و بقيه مقررات آن مشابه کشتي آزاد ديگر سبک المپيکي کشتي است. اين رشته در تمام ادوار المپيک به جز المپيک ۱۹۰۰ پاريس و المپيک ۱۹۰۴ لس آنجلس برگزار شده‌است.
زمان مسابقه کشتي آزاد و فرنگي
زمان اجراي مسابقه کشتي طبق قوانين اتحاديه جهاني کشتي چنديدن بار تغيير کرد ونیز برای رده های سنی نونهالان، نوچوانان و پیشکسوتان زمانها متفاوت می باشد.
۱- در زمانهاي دور مبارزه کشتي ۱۵ دقيقه بطول مي انجاميد.
۲- زمان مسابقه ۵ دقيقه اي و در صورت تساوي ۳ دقيقه ديگر بعنوان وقت اضافي منظور مي شد.
۳- زمان مسابقه دو زمان ۳ دقيقه اي
۴- زمان مسابقه ۳ زمان دو دقيقه اي و بصورت تايمي که هر کشتي گير ۲ تايم از سه تايم را برنده مي شد برنده کل مسابقه بود.
۵- زمان مسابقه ۲ زمان ۳ دقيقه اي که امتياز کل برنده را تعيين مي کند. در حال حاضر اين قانون در حال برگزاري مي باشد.
اين زمانها براي رده هاي سني پيشکسوتان و نوجوانان و نونهالان قدري متفاوت است.
۶- برای رده سنی نونهالان، نوچوانان و پیشکسوتان زمان مسابقه ۲ زمان ۲ دقيقه اي که امتياز کل برنده را تعيين مي کند. در حال حاضر اين قانون در حال برگزاري مي باشد.
سبک هاي دیگر کشتي
سبک‌هاي متنوعي از کشتي در کشورهاي مختلف دنيا تمرين مي‌شود. از مهمترين سبک‌هاي ملي و محلي کشتي ميتوان به انواع کشتي با کمربند شامل گليما در ايسلند، شوينگن در سوئيس، گوراش در آسياي ميانه و نيز سومو و جوجيتسو در ژاپن، سامبو در روسيه اشاره کرد.
نحوه برد و باخت
۱- ضربه فني : در اين حالت کشتي گير برنده در جدول مسابقات ۴ امتياز و بازنده صفر امتیاز خواهد گرفت.
۲- در صورتيکه کشتي گيري حريف خود را با اختلاف ۱۰ امتياز در کشتی آزاد و ۸ امتیاز در کشتی فرنگی شکست دهد به برنده ۴ امتياز و به بازنده اگر امتياز فني داشته باشد ۱ امتياز اگر امتياز فني نداشته باشد صفر امتياز تعلق مي گيرد.
۳- در صورتيکه کشتي گيري حريف خود را با اختلاف کمتر از ۱۰ امتياز ببرد به برنده ۳ امتياز و به بازنده ۱ امتياز در جدول خواهد گرفت ولي اگر کشتي گير بازنده امتياز فني نداشته باشد به برنده ۳ امتياز و بازنده صفر امتیاز تعلق خواهد گرفت.
مصدوميت و ادامه ندادن به بازي :
حاضر نشدن به کشتي و اعمال خلاف مقررات انجام دادن موجب مي شود که به برنده ۴ امتياز و بازنده ۰ امتياز داده شود. اگر کشتي گير در مسابقه ۳ اخطاره شود کشتي بلافاصله قطع و در اين حالت برنده ۴ امتياز و بازنده ۰ مي گيرد.
اوزان کشتی
در گذشته اوزان کشتي آزاد و فرنگي يکسان بود و تاکنون چندين بار تغيير کرده‌است.
از سال ۲۰۰۲ تا سال ۲۰۱۴رقابت‌هاي کشتي فرنگي و آزاد در ردهٔ سني بزرگسالان در هفت وزن، ۵۵ کيلوگرم، ۶۰ کيلوگرم، ۶۶ کيلوگرم، ۷۴ کيلوگرم، ۸۴ کيلوگرم، ۹۶ کيلوگرم، ۱۲۰ کيلوگرم برگزار مي‌شد.
در ردهٔ نونهالان (۱۴ و ۱۵ سال) در ده وزن از ۲۹ تا ۸۵ کيلو
در ردهٔ نوجوانان (۱۶ و ۱۷ سال) در ده وزن از ۳۹ تا ۱۰۰ کيلو
در جوانان (۱۸ تا ۲۰ سال) در ۸ وزن از ۴۶ تا ۱۲۰ کيلوگرم برگزار مي‌شود.
از سال ۲۰۱۴ به بعد قوانین اوزان جهانی و المپیک تغییر کرد.
کشتی آزاد درالمپیک شامل شش وزن: ۵۷ کیلوگرم، ۶۵ کیلوگرم، ۷۴ کیلوگرم، ۸۶ کیلوگرم، ۹۷ کیلوگرم، ۱۲۵ کیلوگرم
کشتی آزاد در مسابقات جهانی: ۶ وزن المپیکی به اضافه اوزان ۶۱ و ۷۰ کیلوگرم
کشتی فرنگی درالمپیک شامل شش وزن: ۵۹ کیلوگرم، ۶۶ کیلوگرم، ۷۵ کیلوگرم، ۸۵ کیلوگرم، ۹۸ کیلوگرم، ۱۳۰ کیلوگرم
کشتی فرنگی در مسابقات جهانی: ۶ وزن المپیکی به اضافه ۷۱ و ۸۰ کیلوگرم
معروفترين کشتي گيران جهان (آزاد و فرنگي)
جورج هاکن اشميدت معروف به شير روسي. اين کشتی گیر به مدت ۱۰ سال ( از سال ۱۸۹۸ تا سال ۱۹۰۸ ) از هيچ حريفي شکست نخورد. در سال ۱۹۶۸ در سن ۹۱ سالگي در گذشت.
ياشار دوغو کشتي گير معروف ترکيه و فاتح مدال طلاي المپيک ۱۹۴۸ ( در وزن ۷۳ کيلو ) و قهرمان جهان در سال ۱۹۵۱٫
تديا شويلي ( شوروي ) ازبهترين کشتي گيران جهان در دهه ۱۹۷۰ که در وزنهاي ۸۲ و ۹۰ کيلوگرم کشتي مي گرفت . او در فاصله سالهاي ۷۶ – ۱۹۷۱ تعداد ۶ مدال طلا از بازيهاي المپيک و مسابقات قهرماني جهان به گردن آويخت.
حميد کاپلان ( ترکيه ) کشتي گير سنگين وزن و قهرمان المپيک ۱۹۵۶ و قهرمان جهان در سال ۱۹۵۸ .
الکساندر مدويد ( شوروي ) برنده مدال طلا در المپيک هاي ۱۹۶۴ – ۱۹۶۸ – ۱۹۷۲ و قهرمان دنيا در سالهاي ۱۹۶۲ – ۱۹۶۳ – ۱۹۶۷ – ۱۹۶۹ – ۱۹۷۰ و ۱۹۷۱ . افتخارات و پيروزمنديهاي او در تاريخ کشتي جهان بي نظير است . واتانابه ( ژاپن ) تنها کشتي گير بدون شکست جهان و قهرمان المپيک و دنيا در سالهاي ۱۹۶۴ – ۱۹۶۲ . او در طي سالهاي ورزش خود ۱۸۶ کشتي در ميدانهاي ملي و بين المللي گرفت و در هيچ يک از آنها مغلوب نشد .
کشتي ايران ورزش کشتي در ايران طرفداران بسيار زياد دارد و ورزش ملي ما محسوب مي شود . اين ورزش از قديم در زورخانه ها رواج داشته است ولي مسابقات کشتي زورخانه اي رفته رفته به خارج از گود زورخانه منتقل شده و به صورت آزاد و فرنگي گسترش يافته است.
ايران از سال ۱۹۴۸ ( المپيک لندن ) قدم به صحنه هاي بين المللي نهاد و به عنوان يک قدرت قابل حساب و درجه اول مطرح شد . درخشانترين پيروزي ايران ۲ بار کسب مقام قهرماني جهان در سالهاي ۱۹۶۱ ( يوکوهاما ژاپن ) و ۱۹۶۵ ( منچستر انگلستان ) بوده است . ضمن آنکه در قاره آسيا هم کشتي ايران همواره درخشش داشته و اغلب به مقام قهرماني دست يافته است .
مشهورترين کشتي گيران ايران
از ميان پهلوانان و کشتي گيران آزاد و فرنگي ايران که در مسابقات قهرماني جهان و بازيهاي المپيک مدال گرفته اند ميتوان به اين نامهاي آشنا اشاره کرد :
جهان پهلوان غلامرضا تختي – عباس زندي – حبيبي – سيف پور – محمد علي صنعتکاران – منصور مهدي زاده – عبدالله موحد – ابراهيم جوادي – شمس الدين سيد عباسي – محسن فرح وشي – منصور برزگر – محمد رضا نوايي – رضا سوخته سرايي – محمد حسين محبي – مجيد ترکان – عسکري محمديان – عليرضا سليماني – برادران خادم – حمید سوریان- عباس حاج کناری- مهدی حاجی زاده- مهدی تقوی- رضا یزدانی- صادق گودرزی- مسعود مصطفی جوکار- علیرضا رضایی- علیرضا جیدری- حسن رحیمی- مسعود اسماعیل پور- سید احمد محمدی- مرحوم بابک قربانی- قاسم رضایی- امید نوروزی- امیر علی اکبری و …
رده بندی کشتی گیران از نظر افتخارات کسب شده
حمید سوریان با کسب مدال طلای المپیک، اولین طلای کشتی فرنگی ایران در مسابقات المپیک را کسب کرد. سوریان با این مدال طلا، طلای المپیک را هم به کارنامه ورزشی اش اضافه کرد. او قبلاً پنج طلای جهانی بدست آورده بود و با این مدال طلا، در کنار عبدالله موحد، پرافتخارترین کشتی گیر تاریخ کشتی ایران شد.
در رده بندی پرافتخارترین کشتی‌گیران تاریخ جهان بر حسب مدالهای طلای کسب شده در مسابقات جهانی و المپیک، حمید سوریان با مدال طلایی که در المپیک لندن به دست آورد خود را در جمع بهترین های تاریخ کشتی فرنگی جهان قرار داد. سوریان که پنج مدال طلای جهان را در کارنامه خود داشت با قهرمانی در المپیک ۶ مداله شد .
همچنین عبدالله موحد دارنده شش مدال طلای کشتی آزاد جهان و المپیک در بین ۱۰ آزادکار پرافتخار تاریخ جهان قرار دارد.
سائوری یوشیدا، پرافتخارترین کشتی گیر جهان
سائوری یوشیدا، کشتی گیر وزن ۵۵ کیلوگرم کشتی زنان، با کسب سیزدهمین مدال طلای پیاپی در مسابقات جهانی و المپیک، الکساندر کارلین را پشت سر گذاشت.
یوشیدا با کسب مدال طلا در مسابقات جهانی کشتی زنان، پرافتخارترین کشتی گیر دنیا شد. تا پیش از این، الکساندر کارلین با ۹ مدال طلای جهانی، سه طلا و یک نفره المپیک، پرافتخارترین کشتی گیر تاریخ بود.
یوشیدا با مدال طلایی که در مسابقات جهانی امسال بدست آورد، با ۱۰ طلای جهانی و ۳ طلای المپیک، مجموعاً با سیزده مدال طلا، رکورد الکساندر کارلین را شکست.
وی چند ماه پیش، در المپیک لندن، سومین طلای المپیک را از آن خود کرده بود، یوشیدا پیش از آن نیز مدال طلای المپیک آتن و المپیک پکن را بدست آورده بود.
در بین پر مدال ترین کشتی‌گیران نیزسائوری یوشیدا، الکساندر کارلین و بروس بومگارتنر از آمریکا با ۱۳ مدال جهان و المپیک در صدر قرار دارند.
کشتی‌گیران پرافتخار تاریخ جهان در رشته مردان:
توضیح: در این رده بندی تنها مدال های طلای کسب شده در مسابقات المپیک و جهانی ذکر شده است.
کشتی فرنگی:
۱- الکساندر کارلین از روسیه با ۱۲ مدال طلا ( ۳ طلای المپیک ۱۹۸۸، ۱۹۹۲ و ۱۹۹۶ و ۹ طلای جهان)
۲- والری رزانتسف از شوروری سابق با ۷ مدال طلا (۲ طلای المپیک ۱۹۷۲ و ۱۹۷۶ و ۵ طلای جهان)
۳- میاین لوپز از کوبا با ۶ مدال طلا (۲ طلای المپیک ۲۰۰۸ و ۲۰۱۲ و ۴ طلای جهان)
۴- حمید سوریان از ایران با ۶ مدال طلا ( یک طلای المپیک ۲۰۱۲ و ۵ طلای جهان) (توضیح: لوپز به دلیل داشتن دو طلای المپیک بالاتر از سوریان قرار گرفته است.)
۴- نیکولای بالبوشین از شوروی سابق با ۶ مدال طلا (یک طلای المپیک ۱۹۷۶ و ۵ طلای جهان)
۶- پتار کروف از بلغارستان (۲ طلای المپیک ۱۹۶۸ و ۱۹۷۲ و ۳ طلای جهان)
۷- استوان کوژما از مجارستان با ۵ مدال طلا (۲ طلای المپیک ۱۹۶۴ و ۱۹۶۸ و ۳ طلای جهان)
۷- حمزه یرلی کایا از ترکیه با ۵ مدال طلا( ۲ طلای المپیک ۱۹۹۶ و ۲۰۰۰ و ۳ طلای جهان)
۷- آرمن نازاریان از بلغارستان با ۵ مدال طلا ( ۲ طلای المپیک ۱۹۹۶ و ۲۰۰۰ و ۳ طلای جهان)
۱۰- رومن روروا از شوروی سابق با ۵ مدال طلا (یک طلای المپیک ۱۹۶۸ و ۴ طلای جهان)
۱۱- ویکتور ایگومنوف از شوروی سابق با ۵ مدال طلا ( ۵ طلای جهان)
۱۱- الکساندر توموف از بلغارستان با ۵ مدال طلا ( ۵ طلای جهان)
۱۱- گوگی کوگواشویلی از روسیه با ۵ مدال طلا ( ۵ طلای جهان)
کشتی آزاد:
۱- الکساندر مدوید از شوروی سابق با ۱۰ مدال طلا (۳ طلای المپیک ۱۹۶۴، ۱۹۶۸ و ۱۹۷۲ و ۷ طلای جهان)
۲- بوایسار سایتی‌اف از روسیه با ۹ مدال طلا ( ۳ طلای المپیک ۱۹۹۶، ۲۰۰۴ و ۲۰۰۸ و ۶ طلای جهان)
۳- سرگئی بلوگلازوف از شوروی سابق با ۸ مدال طلا ( ۲ طلای المپیک ۱۹۸۰ و ۱۹۸۸ و ۶ طلای جهان)
۳- آرسن فادزایف از شوروی سابق با ۸ مدال طلا ( ۲ طلای المپیک ۱۹۸۸ و ۱۹۹۲ و ۶ طلای جهان)
۵- والنتین یوردانوف از بلغارستان با ۸ مدال طلا (یک طلای المپیک ۱۹۹۶ و ۷ طلای جهان) (به گزارش ایسنا، بلوگلازوف و فادزایف به دلیل داشتن ۲ طلای المپیک بالاتر از یوردانوف قرار گرفتند.)
۶- ماخاربک خادارتسف از شوروی سابق با ۷ مدال طلا (۲ طلای المپیک ۱۹۸۸ و ۱۹۹۲ و ۵ طلای جهان)
(رسول خادم در سه فینال پیاپی جهان و المپیک در سالهای ۹۴، ۹۵ و ۹۶ خادارتسف را شکست داد تا این کشتی‌گیر نامدار شوروی به رکورد مدوید نرسد.)
۷- لوان تدیاشویلی از شوروی سابق با ۶ مدال طلا (۲ طلای المپیک ۱۹۷۲ و ۱۹۷۶ و ۴ طلای جهان)
۷- سوسلان آندیف از شوروی سابق با ۶ مدال طلا (۲ طلای المپیک ۱۹۷۶ و ۱۹۸۰ و ۴ طلای جهان)
۷- جان اسمیت از آمریکا با ۶ مدال طلا (۲ طلای المپیک ۱۹۸۸ و ۱۹۹۲ و ۴ طلای جهان)
۱۰- عبدالله موحد از ایران با ۶ مدال طلا (یک طلای المپیک ۱۹۶۸ و ۵ طلای جهان)
۱۰- لری خابلوف از شوروی سابق با ۶ مدال طلا (یک طلای المپیک ۱۹۹۲ و ۵ طلای جهان)
(تدیاشویلی، آندیف و اسمیت به دلیل داشتن ۲ طلای المپیک بالاتر از موحد قرار گرفتند.)
پرمدال‌ترین کشتی‌گیران تاریخ جهان در رشته مردان:
۱۳ مدال جهان و المپیک
الکساندر کارلین از روسیه
بروس بومگارتنر از آمریکا
۱۲ مدال جهان و المپیک
الکساندر مدوید
والنتین یوردانوف از بلغارستان
۱۱ مدال جهان و المپیک
ماخاربک خادارتسف
آرمن نازاریان
لباس و کفش کشتي گيران
لباس کشتي گيران يک دو بند است که يک کشتي گير رنگ آبي و ديگري قرمز را انتخاب کرده به تن مي کند . کفش کشتي گيران نيز کفش بدون پاشنه ايست که مخصوص کشتي ساخته مي شود.
لباس کشتي گيران
دکتر پیمان افضل 
