کهن بوم اولین سایت رسمی و تخصصی کشتی
بازدیدها: 166
آمادگی روانی از مهم ترین عوامل تعیین کیفیت عملکرد ورزشی است، لذا شناخت و توسعه آن برای ورزشکاران نخبه از اهمیت زیادی برخوردار است. آزمون های آمادگی روانی در ورزش به منظور ارزیابی مولفه های مختلف روان شناختی در ورزشکاران به کار می روند.
آزمون OMSAT-3 که در ایران شهرت یافته است نیز به منظور استفاده در ورزش طراحی شده و ۱۲ وضعیت روانی را مورد بررسی قرار می دهد که عبارتند از : تعیین هدف ، باورها، التزام ، واکنش فشار روانی ، ترس ، آرامش روانی ، انرژی روانی ، تصویر سازی ذهنی ، تمرین ذهنی ، تمرکز ، تمرکز مجدد و طرح ریزی مسابقه (۱). هدف از مطالعه مقدماتی حاضر، ترسیم نیمرخ مهارتهای روانی ورزشکاران مراجعه کننده به مرکز روان شناسی برای دریافت مشاوره تخصصی است. نیمرخ به دست آمده نشان دهنده وضعیت مهارتهای روانی اعضای تیم های ملی مختلف در دوره زمانی مربوطه است و علاوه برآن می تواند تلویحا به علت رجوع ورزشکاران به مرکز روان شناسی نیز اشاره کند.
روش
روش تحقیق حاضر توصیفی است. شرکت کنندگان این تحقیق تعداد ۱۷۲ نفراز اعضای تیم ملی رشته های جودو، سه گانه، کشتی آزاد، اسب سواری، قایقرانی، گلف، هاکی، ژیمناستیک، بسکتبال، و بدمینتون با میانگین سنی۲۲ سال بود که در طول سال ۱۳۸۶، هنگام مراجعه به مرکز روان شناسی ورزشی به پرسشنامه آمادگی روانی OMSAT-3 پاسخ دادند. نظر به این که فرضیه مقایسه در بررسی مقدماتی حاضر حاکم نبود، فقط از آماره های توصیفی برای دسته بندی داده ها استفاده شد.
نیمرخ روانی تیمهای ملی نشان داد به طورکلی ورزشکاران تیمهای ملی در مهارتهای واکنش به استرس و کنترل تمرکز میانگین پائین تری نسبت به سایر مهارتهای روانی دارند. سایر مهارتهای روانی شرکت کنندگان در این تحقیق در حد متوسط بود. بالاترین نمره مربوط به هدف گزینی و اعتماد به نفس (۲۰٫۷) و کمترین نمره مربوط به واکنش به استرس (۱۶٫۲۶) بود.
بحث و نتیجه گیری
نتایج حاصل ازاین تحقیق نشان دادکه اکثر ورزشکاران درمهارت واکنش به استرس و بازیافت تمرکز نمره پایینی دارند که با تحقیقات قبلی (۱و ۲) همخوانی داشت. همچنین نتایج نشان داد که اعتماد به نفس، تعهد، و هدف گزینی در اکثریت رشته ها میانگین نمره بالاتری را به خود اختصاص داده که با تحقیقات آدامز و اسمیت (۳) و واعظ موسوی (۱) مطابقت داشت. میانگین نمرات ورزشکارانی که در سال ۱۳۸۵ به مرکز مشاوره رجوع کرده بودند، بجز در مولفه کنترل ترس با میانگین نمرات شرکت کنندگان در این تحقیق مشابه بود. معمولا نمره ورزشکارانی که در تیم ملی عضویت دارند و ضروری است که در مسابقات بین المللی شرکت کنند در هر مهارت روانی در حدود ۲۵ است و بدیهی است که هر چه به عدد ۳۰ نزدیک تر باشد، وضعیت مطلوب تر خواهد بود. گزارش های قبلی (۲) حاکی از مواردی است که نمره مهارت های روانی ورزشکاران در حدود ۳۰ بوده است.
به طور کلی نمرات مربوط به مهارتهای اساسی روانی (هدف گزینی، اعتماد به نفس، و تعهد) بالا تر از مهارتهای شناختی (تصویرسازی، تمرین ذهنی، و طرح مسابقه) بود، در حالی که هردوی این مهارتها نمرات بالاتر و پایدارتری نسبت به مهارتهای روان- تنی نشان دادند. بالا بودن نمرات مربوط به مهارتهای اساسی روانی، نقطه امتیاز شرکت کنندگان در تحقیق حاضر است. نظر به این که آموختن مهارتهای روان- تنی ساده تر و سریع تر از سایر مهارتهای روانی است، احتمالا مداخلات مرکز روان شناسی برای افزایش سطح کلی مهارتهای روانی این شرکت کنندگان با مانع بزرگی روبرو نباشد.
به نظر می رسد اقدام اولیه ای که مرکز روان شناسی ورزشی باید برای ارتقاء آمادگی روانی ورزشکاران انجام دهد این است که مهارت های مربوط به کنترل فشار روانی و حفظ تمرکز را به ورزشکاران بیاموزد. گولد و وینبرگ(۱۹۹۵) نشان دادند که ورزشکارانی که از مهارتهای روانی بهره می گیرند، بهتر می توانند تمرکز کنند، از اعتماد به نفس بالایی برخوردارند، کارایی ذهنی آنها بالاتر می رود و کمتر دچار هیجان می شوند و بالطبع در عملکردشان موفق ترند. همچنین این ورزشکاران دارای قوه تفکر مثبت و توان تصمیم گیری بهتری نسبت به سایر ورزشکاران می باشند (۴).
رویکرد آتی تحقیق حاضر بررسی تاثیر مداخلات روان شناختی بر ارتقاء سطح مهارت های روانی ورزشکاران مراجعه کننده به مرکز روان شناسی است.
منابع
۱٫ واعظ موسوی،محمدکاظم؛ سمندر،غلامرضا، هنجار مهارتهای روانی در مردان نخبه شش ورزش، نشریه علمی- پژوهشی حرکت ، شماره ۹ پاییز ۱۳۸۰٫
۲٫ صنعتی منفرد، شمسی ، اعتباریابی پرسشنامه OMSAT-3 و بررسی تاثیر برنامه آمادگی روانی بر سطح مهارتهای ذهنی منتخبی از ورزشکاران شرکت کننده در بازیهای آسیایی دوحه ۲۰۰۶ ، مرکز روانشناسی ورزشی آکادمی ملی المپیک و پارالمپیک، ۱۳۸۵٫
